O szkole

Pierwsze wzmianki na temat funkcjonowania oświaty w Zawadówce sięgają jeszcze okresu przedwojennego. Szkoła jednoklasowa, prowadzona przez jednego nauczyciela, mieściła się w sąsiednich Wereszczach Dużych. W ciągu roku realizowała program czterech klas. Uczęszczały do niej dzieci z okolicznych wsi: Niemirowa, Wereszcz Małych, Leonowa i Zawadówki. Po wkroczeniu Niemców, a następnie Armii Czerwonej we wrześniu 1939 roku szkoła została przemianowana na ukraińską. Po dwóch latach nauki w języku ukraińskim dzieci pozbawiono edukacji. Szkołę zamknięto na czas wojny i okupacji. Tuż po wyzwoleniu nauka odbywała się w pobliskim Marysinie.

Zapisana w pożółkłych już kronikach historia szkoły w Zawadówce datuje się na dzień 1 września 1946 roku. Nadano jej nazwę Wereszcze Duże w Zawadówce. W wyzwolonym kraju, w obliczu wielkiej potrzeby edukacji, trudno było o przyzwoite warunki do nauki. Ale przecież nie same warunki były na owe czasy priorytetowe. Pierwszą salę lekcyjną dla dzieci z osady utworzono na gruzach budynku administracji tartaku, spalonego jeszcze podczas kampanii wrześniowej. Nie było w nim okien, drzwi, częściowo nawet podłóg ani pieców. Jednak usilne starania pierwszej powołanej kierowniczki szkoły, pani Marii Kawkowej i ofiarność społeczeństwa osady, pozwoliły na przeprowadzenie remontu i wyposażenie pomieszczenia w prymitywny sprzęt. Dawni robotnicy tartaczni własnoręcznie wykonali drewniane ławy i stoliki. Jednocześnie prowadzono prace przy odbudowie tartaku – późniejszych Zakładów Drzewnych Lasów Państwowych – instytucji, która niestrudzenie, od wyzwolenia gwarantowała pracę mieszkańcom, ściśle współpracując z miejscową szkołą.

Do końca 1959 roku szkoła mieściła się w różnych punktach, często odległych od siebie. Jednocześnie dynamicznie rozwijał się tartak, zatem potrzebowano udostępnionych szkole pomieszczeń. Stopniowo też rosła liczba uczniów, co wymagało ciągłej poprawy warunków lokalowych. W tym okresie wyremontowano świetlicę robotniczą i zaadaptowano na potrzeby szkoły budynek przy łaźni. W grudniu 1958 roku z inicjatywy ówczesnego kierownika tartaku, inż. R. Kozłowskiego, zawiązał się Społeczny Komitet Budowy Szkoły w Zawadówce. Każde pozyskane kwoty wpłacano na fundusz budowlany. W latach sześćdziesiątych szkoła mieściła się w budynku, popularnie zwanym „baraczkiem”, tuż przy ośrodku zdrowia, który był wielokrotnie modernizowany.

W 1968 roku w wyniku reformy oświaty utworzono szkołę ośmioklasową i w tym czasie nadano jej nazwę Szkoła Podstawowa w Zawadówce. Liczyła wówczas od 177 do 200 uczniów i zatrudniała siedmiu nauczycieli. Ogromna ciasnota wszystkim dawała się jednak we znaki. Włodarze podjęli kroki. Przy wsparciu finansowym Zakładów Drzewnych i Gromadzkiej Rady Narodowej do baraku dobudowano dwie sale lekcyjne, korytarz, pomieszczenie na bibliotekę i sklepik szkolny. Łącznie placówka posiadała już cztery klasy. Prowadzono także szkołę dla pracujących.

Lata siedemdziesiąte przyniosły kolejną reformę oświaty (1975 r.), która zakładała tworzenie Zbiorczych Szkół Gminnych. W efekcie reorganizacji liczba uczniów zmalała nawet o 50%. Szkoła w Zawadówce nie miała odpowiedniej bazy lokalowej, zatem przekształcona została w Punkt Filialny z klasami I – IV. Rok 1980 stał się przełomowym w historii placówki. Uciążliwe dojazdy starszych uczniów do szkoły w Rejowcu skutkowały obniżeniem poziomu nauczania i frekwencji. Władze tartaku, którym zawsze na sercu leżało dobro szkoły i mieszkańców, podjęły ważne, co do przyszłości młodzieży przedsięwzięcie. Ówczesny dyrektor zakładu, p. Wiesław Dederko stanął na czele Komitetu Budowy Szkoły (grupa aktywna zawiązała się po raz drugi). Pracownicy tartaku, mieszkańcy osady, komitet rodzicielski, dokonywali dobrowolnych wpłat na rzecz budowy nowej szkoły.

W lipcu 1982 roku, podczas sesji wyjazdowej GRN wmurowany został kamień węgielny i nowo budowana szkoła miała otrzymać imię Wincentego Witosa (według zapisu w kronice szkolnej; nie zachowały się jednak żadne dokumenty potwierdzające ten fakt). Tegoż lata w czynie społecznym mieszkańcy postawili fundamenty, a za rok budynek osiągnął stan surowy. To był rok wielu rozpoczętych inwestycji budowlanych. Między innymi w osadzie postawiono nowy pawilon handlowy, a w nim wygospodarowano jedno pomieszczenie na salę lekcyjną. Szkoła dzięki temu podnosiła z roku na rok stopień organizacji. W 1984 roku zyskała kolejne pomieszczenie przy sklepie. Do 1986 roku była już ośmioklasową szkołą (120 uczniów i 7 nauczycieli). Zajęcia wychowania fizycznego oraz wszelkie uroczystości szkolne i państwowe odbywały się w świetlicy przyzakładowej; tam też uczniowie korzystali ze stołówki. Nadal jednak placówka mieściła się w kilku punktach. Z pewnością było to uciążliwe, a zwłaszcza niebezpieczne ze względu na ciągłe przemieszczanie się uczniów po ulicy na terenie osady, ale wizja rychłej przeprowadzki do nowego budynku przesłaniała te niedogodności.

Prace budowlane trwały niemal pięć lat. Udział mieszkańców i pracowników tartaku był znaczący; wiele prac wykonano w czynach społecznych. Nowa szkoła oddana została do użytku w 1987 roku. To okazały, parterowy budynek, posiadający obszerne zaplecze socjalne: siedem przestronnych sal, kuchnię i stołówkę, bibliotekę, pracownię komputerową, zastępczą salę gimnastyczną i wiele pomieszczeń gospodarczych. Tuż przy szkole powstało duże boisko sportowe oraz działka rekreacyjna z placem zabaw dla dzieci.

W roku 2010 szkoła rozpoczęła działalność jako placówka niepubliczna, której organem prowadzącym jest Fundacja Teresianum z siedzibą w Lublinie.